Neen hoor, dit wordt geen zwaar filosofisch pamflet! Het gaat over woorden die op een bepaald ogenblik zin gaven of geven aan je leven. En over een project van Gent Leest.
Twintig bekende en minder bekende Gentenaars (stadslezers) deelden een zin uit een boek, gedicht, film, song… die hun leven een beslissende draai gaf. Een zin waar ze altijd om moeten glimlachen of die ze koesteren wanneer het even moeilijk gaat. En deze zinnen werden op de vensters van De Krook geschilderd. Tot mijn (zeer aangename) verrassing werd ook mijn zin hiervoor gekozen:
We all have our time machines, don’t we? Those that take us back are memories … And those that carry us forward, are dreams.
(H.G. Wells, The Time Machine)
Vertaling: We hebben allemaal onze tijdmachines, nietwaar? Degene die ons terughalen zijn herinneringen, en degene die ons vooruit helpen, zijn dromen.
Ik kreeg hierop veel leuke reacties. Iemand dacht zelfs dat ik die zin zelf had geschreven – was het maar waar! Ze komt uit de sciencefiction roman The Time Machine van Herbert George Wells.
Deze zin koos ik niet lukraak. Het gegeven “tijd” houdt me al langer bezig (cfr. Zoals het klokje thuis tikt). Het “nu” wordt – terwijl we het leven – onmiddellijk onomkeerbare verleden tijd, we balanceren constant tussen verleden en toekomst in. Het “nu” ontglipt ons en wordt instant herinnering. Zeker in deze onzekere coronatijden zijn er veel mensen die herinneringen gaan koesteren, meer dan voorheen. Of mensen die dromen en plannen willen maken voor een onzekere toekomst.
Als er één uitvinding is waar ik naar verlang, is het de tijdmachine. Niet om naar de toekomst te reizen, de toekomst is maakbaar, zij het met vele beperkingen en voorwaarden. Maar omdat ik enorm nieuwsgierig ben naar het verleden. Niet om dit te veranderen of erop in te grijpen, dat in geen geval. Dit zou zelfs nooit mogelijk mogen zijn want de mens kennende: er zou nogal gesjoemeld worden! Maar wel om als toeschouwer naar bepaalde periodes te reizen, te observeren en te leren.
Uit nieuwsgierigheid naar bepaalde historische figuren én naar het leven van de eigen voorouders. Steeds vaker besluipt mij de gedachte aan gemiste kansen. Terwijl ze nog leefden, stelde ik te weinig vragen aan mijn (over)grootouders of ik luisterde verveeld naar altijd dezelfde verhalen die ze vertelden, zonder door te vragen … Nu zou ik een stuk van mijn leven geven voor nog één moment met hen, om mijn vragen te kunnen stellen. Maar dit zal altijd een droom blijven.
Het zijn niet enkel de mensen uit het verleden die me intrigeren, maar ook de omstandigheden waarin ze leefden, de landschappen in die tijden … Ik herinner me nog goed dat Ronny en ik eens in de buurt van Zichem waren en we besloten het dorp van Ernest Claes te gaan bezoeken. In ons jeugdig enthousiasme hadden we ons voorgesteld dat we taferelen of gebouwen zouden aantreffen uit het boek of de film “De Witte”. Maar ook in Zichem was de tijd niet blijven stilstaan en het waren slechts enkele prenten uit de film die aan de muren van een café prijkten, die aan Ernest Claes herinnerden. We waren allebei teleurgesteld. Hadden we dan echt verwacht het huis van pastoor Munte, de hoeve van Boer Coene, het Wazinghuis aan te treffen zoals die er honderd jaar geleden uitzagen? Daarvoor hadden we een tijdmachine nodig gehad.
Maar wellicht is het verlangen naar tijdmachines iets typisch voor kinderen en ouder wordende mensen? Eigenlijk hoop ik niet echt dat deze uitvinding gerealiseerd wordt, de mensheid zou er misbruik van maken, vrees ik. Laat het maar een droom blijven. Iets voor later.
De stadslezers
Ter info: de Gentse stadslezers zijn boekenwurmen die op www.gentleest.be tips geven of een recensie schrijven over hun favoriete auteurs, boeken of leesplekken.
Wie de andere 19 zinnen wil zien, kan daarvoor tot 3 januari terecht aan de buitenkant van bibliotheek De Krook of op de faceboekpagina https://www.facebook.com/groups/gentleeststadslezers (artikel: De zin van mijn leven fotosessie).
de geest op stap 