Katholiek of diepgelovig zijn heeft er nog maar weinig meer mee te maken. Ik zag het evolueren van een christelijk feest naar een commercieel feest. Maar als ik er nu op terugkijk, was kerstavond enkele keren een mijlpaal in mijn leven.

Mijn eerste herinnering gaat terug tot een kerstavond bij mijn grootmoeder. Ik kan toen hoogstens vijf of zes jaar oud zijn geweest, want mijn zus was nog niet geboren. Ik vermoed dat het in 1962 was. Terwijl meetje aan de kookpot stond, viel de elektriciteit uit. In die tijd gebeurde dat met de regelmaat van de klok. Meestal werd dat nogal vlug hersteld, maar die kerstavond duurde het een paar uren. Alle buren kwamen op straat, er werd doorgegeven tot waar de panne reikte en dat bleek een groot deel van het dorp te zijn, misschien wel het hele dorp of tot ver daarbuiten. Ik herinner me nog haarfijn de sfeer van die avond. Eerst de complete duisternis, daarna gingen we de straat op om bij de buren kaarsen te gaan lenen. Nooit is er in Heusden zoveel volk op straat gekomen op een kerstavond. Later die avond zaten we met zijn allen aan tafel bij het licht van één kaars. Die magische sfeer blijft me mijn hele leven bij.

Ronny en ik waren nog niet zo heel lang samen, maar hij stond erop dat ik kerstavond met zijn familie zou vieren. Hij vroeg dat één week op voorhand … dus moest alles in recordtempo “officieel” worden gemaakt, want ik moest mijn ouders uitleggen waarom ik niet met hen zou vieren. Nog nooit voelde ik me zo bekeken en gekeurd als die avond. Als grap hadden ze mij een vork en mes gegeven die plooiden als je ze wou gebruiken. Ik had niet door dat het een grap was en probeerde zo goed en zo kwaad als het ging met dat rare bestek te eten, het duurde lang eer ik door had waarom iedereen aan tafel zoveel plezier had. Die avond had ik ook voor het eerst in heel mijn leven het gevoel dat ik nog nooit iemand zo graag had gezien.

Kerst 1979. Ronny zijn moeder was eerder die maand overleden. Waar ik twee jaar voordien voor het eerst bij haar te gast was geweest, zat ik nu aan dezelfde tafel als gastvrouw.

Kerst 1980. Mijn eerste kerst als moeder. Behoeft geen verdere uitleg.

Kerst 2006. We zaten met onze kinderen aan het kerstdiner, toen we het gevreesde telefoontje kregen. Milan, het vier jaar oude zoontje van mijn nicht, was die avond thuis overleden na een maandenlang gevecht tegen kanker. Hij had zo naar het feest, zíjn kerstfeest, uitgekeken en had net dat moment gekozen om te gaan, omringd door zijn naaste familieleden. Ook onze jongste schoondochter bracht slecht nieuws: bij haar broer was een hersentumor vastgesteld die niet operatief kon worden verwijderd. Een kerst die ons altijd zal bijblijven, evenals de gevoelens van verdriet, machteloosheid en zelfs boosheid.

Kerst 2016. Deze kerst staat in het teken van onze kinderen en kleinkinderen. De broer van onze schoondochter is vorige maand overleden, ten gevolge van zijn hersentumor. Hij was de peter van de enige dochter van zijn zus en deze kerst nam ik het meterschap van hem over. In ons dialect noemen ze dat “meetje lap”. Onlangs nam ik Lisa mee naar het toneel en voortaan hebben we dit als gemeenschappelijke hobby.

De oudste kleindochter gaf dit weekend haar eerste concertje op viool met de muziekschool, een gebeurtenis die ik ook voor geen geld wou missen. Laure, haar naam betekent zon en zij was het eerste zonnetje in ons leven als grootouders. Met de oudste kleinzoon Rune heb ik de liefde voor het lezen gemeen, ik herken bij hem de gretigheid naar boeken. Ik kijk ernaar uit om hem later met mijn lievelingsboeken te laten kennis maken. Met de jongste kleinzoon deel ik tot nu toe enkel nog maar knuffels en gekke spelletjes, ik ben benieuwd of ik ook met hem gemeenschappelijke interesses zal hebben. En dan is er nog ons vijfde kleinkind, een kleindochter die in de lente zal worden geboren en die voorlopig het koosnaampje “Zulma” kreeg van Ronny. Tot nu toe weet enkel haar onlangs overleden nonkel Damir hoe haar echte naam zal zijn.  Voor ons is zij voorlopig Zulma, wat betekent: “vrede, hemels”, het meisje van de hemelse vrede.

Ik wens deze kerst aan iedereen een Zulma om naar uit te kijken.