Het laatste jaar zaten we het overgrote deel van de tijd noodgedwongen thuis, helemaal alleen of met onze huisgenoten, af en toe met het knuffelcontact erbij. En in deze tijden van fysieke afzondering gingen veel mensen op zoek naar ruimere contactmogelijkheden via digitale weg. Videobellen met familie en vrienden, het is niet hetzelfde als ze in levende lijve te ontmoeten, maar het is beter dan niets. Er werd ook steeds vlotter ingelogd op het almaar groeiend aanbod evenementen op internet.

Bij mij begon het met podcasts die ik toevallig op de sociale media zag passeren. Eerst liet ik de aangeboden informatie op mij afkomen, maar al snel ging ik gericht op zoek naar onderwerpen en thema’s die me echt interesseerden. En het zal jullie niet verwonderen dat deze vooral te maken hadden met literatuur en filosofie. Filosofie op een laag pitje hoor, laat ons liever zeggen: op zoek naar waarheid in ons leven, de betekenis van waarheid in de literatuur ook.

Hebben jullie gezien dat ik het over “waarheid” heb en niet over “de waarheid”? Want “de waarheid” bestaat niet of is heel relatief, altijd subjectief gekleurd ook. Of wat als ze gebaseerd is op feiten of gegevens die zelf maar half onderbouwd zijn? Waarheid maakt bang als ze verandering van ons vraagt. Waarheid wordt overtuiging als ze in ons kraam past.

En daar loopt het vaak mis op de sociale media. Deze kunnen absoluut een meerwaarde bieden, als ze maar correct worden gebruikt, als communicatiemiddel en niet als instrument om elkaar met de vinger te wijzen, als forum om met elkaar in gesprek te gaan en niet om elke gelegenheid te zien als middel om mensen met een andere mening af te blaffen, te beledigen en te beschimpen.

Ieder zijn waarheid, het is een oud gezegde. Wat ik als overtuiging zie, is niet per se waar voor de ander. Ieder heeft zijn eigen unieke verzameling overtuigingen, zijn eigen unieke persoonlijke beleving van de wereld die “zijn of haar waarheid” uitmaakt. Het is jammer dat niet iedereen nieuwsgierig is naar de overtuiging van de ander, maar dat we maar al te dikwijls geneigd zijn de eigen overtuiging aan anderen op te dringen.

Er zijn gelukkig ook leuke en mooie dingen te zien op sociale media. En de scheldtirades lees ik niet meer. Ik laat ze aan wal staan, die scheldende schippers.

Maar laat ons vooral positief ingesteld blijven.

Vorige week zag ik een prachtige muziektheatervoorstelling ‘Rosa’ van TG Vagevuur & Brussels Experimental, opgevoerd in de Minard en via livestream te volgen. Het is ook niet hetzelfde als een voorstelling live meemaken, maar het is een tof alternatief. De goesting van de acteurs om te acteren spatte van het scherm. Op het einde van het stuk begon ik spontaan te applaudisseren en nadien las ik in vele commentaren dat ik zeker niet de enige was die dit deed. Eventjes leek ik zelfs vergeten dat ik alleen in mijn bureau zat en niet in een zaal. De mens zoekt alternatieven en verzoent zich ermee.

Maar toch hoop ik vurig dat het niet al te lang meer zal duren eer we terug allen samen mogen applaudisseren, samen in dezelfde zaal, om live cultuur te beleven en niet via mijn scherm, niet uitsluitend online. En dat is een waarheid als een koe.